Eforiya tezda so'nadi. Avvaliga moliya bozorlari Donald Trampning tariflari kutilganidan pastroq chiqqanidan yengillik bilan nafas oldi — bu holat aprelda, Amerikaning Ozodlik kunida yuz bergandi. Biroq Bloomberg hisob-kitoblariga ko'ra, o'rtacha boj stavkasi 2024-yildagi 2.3% dan 15.2% ga ko'tarilgan — bu Ikkinchi jahon urushidan beri eng yuqori daraja. Global iqtisodiyot bunga qanday bardosh beradi? Investorlar asta-sekin yerga tushib, EUR/USD bo'yicha ochilgan uzoq pozitsiyalarni yopmoqda.

Tramp tariflarining dinamikasi

Haqiqatda, savdodagi noaniqlik kamaydi, ammo butunlay yo'qolmadi. Hindistondan olib kiriladigan mahsulotlarga tariflar 50% ga oshirilgani (Dehli Rossiya neftini xarid qilgani uchun), Shveysariya prezidenti Oq uydan bo'sh qo'l bilan qaytgani, mikrochip va yarim o'tkazgichlarga 100% bojlar joriy etilgani, farmatsevtika mahsulotlariga 250% tariflar bilan tahdidlar — bularning barchasi Donald Tramp hali ishni yakunlamaganidan darak beradi.

AQSh prezidenti import tariflari yordamida ishlab chiqaruvchilarni mamlakatga qaytishga majbur qilishni va federal budjetni to'ldirishni jiddiy rejalashtirmoqda. Biroq, tanqidchilar bu bojlarning og'irligi amerikaliklar zimmasiga tushishini ta'kidlashmoqda. Oq uyning proteksionistik siyosati mahsulotlar tanqisligi va nazoratdan chiqqan inflyatsiyaga olib kelishi mumkin. Federal rezerv tizimi (Fed) esa bu holatda mehnat bozorini qo'llab-quvvatlash va narxlar ustidan nazoratni tiklash uchun foiz stavkalarini oshirish o'rtasida tanlov qilishga majbur bo'ladi.

AQSh tariflari

Agar betartib markaziy bank savdo va siyosiy noaniqliklarni yanada kuchaytirsa, vaziyat nazoratdan chiqib ketishi mumkin. 2025-yilgacha chet ellik investorlar AQSh aktivlariga asalga oshiqqan asalari misolida oqib kelayotgan bo'lsa, hozir ular yoppasiga chiqib ketmoqda. Shimoliy Amerikadan Yevropaga kapital oqimi esa EUR/USD juftligini xarid qilish foydasiga kuchli dalil bo'lib turibdi.

Ukrainadagi qurolli mojaro deeskalatsiyasi ehtimoli mavjud. AQSh va Rossiya prezidentlari tinchlik tashabbuslarini muhokama qilish uchun uchrashmoqchi. Agar muzokaralar yaxshi kechsa, bu holat Yevropa Ittifoqi valyutalari, xususan, yevro foydasiga ishlaydi. Credit Agricole banki ham shunday fikr bildirgan va men ham bunga qo'shilaman.

Biroq, hech kim Vashington va Moskva muzokaralari qanday yakun topishini oldindan bilmaydi. Ikkala tomonning pozitsiyalari keskin farqlanadi. Muzokaralarning muvaffaqiyatsiz yakunlanishi, yangi sanksiyalar va ikkilamchi import bojlarining kiritilishi neft narxining oshishiga olib keladi. Bu esa AQShda inflyatsiya tezlashishini anglatadi va Federal rezerv tizimi ehtiyotkor pul-kredit siyosatiga qaytishga majbur bo'ladi. Bunday senariyda asosiy benefisiar — AQSh dollari bo'ladi.

Texnik nuqtai nazardan, EUR/USD juftligining kundalik grafikida 1.170 darajasida adolatli qiymat test qilindi. Buqa pozitsiyasi bilan ilk urinuv muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Biroq xaridorlar taslim bo'lmayapti va yana urinib ko'rishlari mumkin. Agar bu safar muvaffaqiyatga erishilsa, asosiy valyuta juftligida o'sish trendi davom etishi xavfi (va imkoniyati) ortadi hamda 1.155 darajadan ochilgan uzoq pozitsiyalarni kengaytirish imkoni paydo bo'ladi.